Verantwoording
Waarom Trefwoord?
Trefwoord is een methode voor levensbeschouwelijke vorming in de basisschool en wil kinderen begeleiden en ondersteunen bij het verkennen, bewustmaken en verrijken van hun wereld. Tijdens deze levensoriëntatie komen ze allerlei vragen tegen, zoals: wat is eerlijk, wat heeft zin, waar is mijn overleden opa, wat betekent God voor mensen, waarom heeft niet iedereen genoeg te eten, waarom pesten mensen elkaar, enzovoort. Het zijn levensvragen van alle tijden waarop verhalen uit verschillende tradities (onder andere de joodse en christelijke traditie) in de loop der eeuwen ook een antwoord zochten. Deze en ook eigentijdse bronnen kunnen kinderen inspireren, aan het denken zetten om vervolgens er met elkaar in de klas op te reflecteren. Ze dagen hen uit om zelf keuzes te maken voor hun handelen. Dat geeft hun houvast, vertrouwen en perspectief, op weg naar de toekomst.
Wat is de inhoud?
Trefwoord werkt aan de hand van pedagogisch verantwoorde thema’s, die hun oorsprong vinden in een serie samenhangende Bijbelverhalen. Ze zijn voor ieder kind herkenbaar in zijn eigen werkelijkheid. De thema’s worden van verschillende kanten belicht, zodat allerlei ervaringen uit de wereld van kinderen een plek kunnen krijgen. Daardoor ontstaat er volop ruimte voor het oproepen van vragen en dilemma’s, reflecteren op het eigen handelen en het ontwikkelen van het kritisch vermogen. De ervaringen van kinderen krijgen betekenis.
Trefwoord kent een eigen thematisch driejarenrooster dat cyclisch van opbouw is. De meest geschikte Bijbelverhalen zijn over deze drie jaren verdeeld, onderscheiden in onder-, midden- en bovenbouw. Na afloop van de éne cyclus worden de verhalen in een nieuwe cyclus aangeboden bij een andere thematiek. Op deze manier ontdekken kinderen dat Bijbelverhalen ook verschillend geïnterpreteerd kunnen worden.
Hoe brengen we die in de klas?
De inhoud van de driewekelijkse thema’s wordt voornamelijk via het digitale schoolbord aangeboden. Het thema door een poster, de dagelijkse accenten door kalenderplaten. Deze beelden zijn het vertrekpunt voor het verkennen van een aspect van het thema. Dit dagelijks ritueel begint dus met een tekening, foto of rebus, dat bijvoorbeeld aanzet tot een gesprek of vragen oproept.
De verdiepende stof staat in de papieren handleiding voor de leerkracht en komt uit verschillende bronnen (Bijbel, sprookjes, fabels) maar ook uit eigen bronnen, zoals liedjes, gedichten, ervaringsverhalen. En daarbij worden gevarieerde, ook coöperatieve, werkvormen gebruikt (kringactiviteiten, interviews, zoekopdrachten, enzovoort). In een film interviewen we kinderen over een thema. En met een 'reportage op locatie' (exclusief voor Trefwoord gemaakt) betrekken we ook de wereld buiten de school erbij. Naast de liedjes zijn er ook andere geluidsfragmenten waarmee kinderen actief aan de slag kunnen gaan.
Bij het thema voor kerst en Pasen worden exclusief voor Trefwoord prentenboeken gemaakt die scholen apart kunnen bestellen.